“Sonra Kitab’ı, kullarımız arasından seçtiklerimize verdik. Onlardan (insanlardan) kimi kendisine zulmeder, kimi orta yolu tutar; kimi de Allah’ın izniyle hayırlarda öne geçmek için yarışır. İşte büyük fazilet budur.” (Fatır Sûresi, 34/32)
Ayette son vahyin muhataplarına yani Ümmet-i Muhammed’e işaret ediyor ve bunların üç sınıf olduğunu söylüyor:
1. “zâlimun li nefsihî”: Nefislerine zulmedenler, yani günaha dalanlar
2. “muktesid”: Orta yolu tutanlar
3. “sâbikun bil hayrâti bi iznillâh”: Allah’ın izni ile (yardımı ile) hayırlarda öncü olanlar
Kur’ân-ı Kerim’de, ma’rûf kelimesi toplam 39 yerde geçer. Münker kelimesi ise 18 yerde kullanılır.
Kur’ân-ı Kerim’de, ma’rûf ve münker kelimeleri, dokuz âyette “ma’rûfu emretme ve münkeri nehyetme” anlamına gelen ifade kalıplarıyla geçmektedir.
Maruf: “Allah’ın, yapıldığında kendisine itaat kabul ettiği, emir buyurduğu, sevdiği ve razı olduğu her şeydir.”
Münker: “Allah’ın, kendisinden sakındırdığı, nehyettiği ve kesin bir dille yasakladığı şeylerdir.”
Maruf iyilik, münker kötülük
Maruf hayr, münker şer
Maruf güzellik, münker çirkinlik
Maruf doğruluk, münker yalan
Maruf infak, münker nifak
Maruf sevap, münker günah
Maruf iman, münker inkâr
Maruf tevhid, münker şirk
Maruf hak, münker batıl
Mârufa “mâruf” denmesinin sebebi şudur: “Bozulmamış temiz fıtratlı ve selîm karakterli insanlar, onun güzel bir iş olduğunu bilir ve bunu böyle kabul eder.”
Münkere de “münker” denmesinin sebebi şudur: “Bozulmamış temiz fıtratlı ve selîm karakterli insanlar onun çirkin bir iş olduğunu bilir ve bunu böyle kabul eder.”
Marufu Emretmek ve Münkeri Nehyetmek İçin Lazım Olan 5 Temel Azık:
1. Selim ve Sahih Niyet
2. Kifayet Miktarı İlim
3. Kuşanılması Gereken Merhamet
4. Makul ve İsabetli Usul
5. Zorlukları Göğüsleyecek Sabır
İslam’da amellerin kabulü için iki şart vardır:
1. Allah için halis bir niyetle yapılması.,
2. Sünnete/ şeriata uygun olması.
“Kim Allah’a ilimden yoksun bir şekilde kulluk ederse, ifsad ettiği şeyler, ıslah ettiklerinden çok daha fazla olur.” (Ömer b. Abdülaziz)
“Şüphesiz ki Allah Refîk’tir/yumuşak huyludur ve her işte yumuşak olunmasını sever. Şiddete vermediği (bereketi, ecri) yumuşaklığa verir.” (Ebû Dâvûd, Edeb, 10)
“Hangi işte yumuşaklık varsa onu süsler, güzelleştirir; hangi işten de çıkarılırsa onu çirkinleştirir.” (Müslim, Birr, 78)
Rasûlullah sallallâhu aleyhi ve sellem Abdü’l-Kays oğullarından bir zata şöyle buyurdu: “Sende Allah’ın sevdiği iki özellik vardır: Yumuşak huyluluk ve teennî/aceleci olmamadır.” (Müslim, İman, 25, 26)
“Yumuşak davranamayan kimse, bütün hayırlardan mahrum kalmış sayılır.” (Müslim, Birr, 74-76)
“Sizler kolaylık göstermek için gönderildiniz, zorluk çıkarmak için değil.” (Buhârî, Vudû, 58; Edeb, 80)
“Allah senden daha hayırlı, birisini benden daha şerli birisine gönderdi ve ‘Ona yumuşak söz söyleyin. Belki öğüt alır yahut korkar’ buyurarak yine de ona yumuşak bir üslup kullanılmasını emretti” dedi. (İhyau Ulûmi’d-Dîn, 2/334)
“Yavrum! Namazı dosdoğru kıl. İyiliği emret. Kötülükten alıkoy. Başına gelen musibetlere karşı sabırlı ol. Çünkü bunlar kesin olarak emredilmiş işlerdendir.” (Lokman, 17)
Sabıkun’dan Olmanın 5 Önemli İhtiyacı:
1. Tevhid
2. Tahayyül
3. Temsil
4. Tebliğ
5. Tevekkül
“İman tevhidi, tevhid teslimi, teslim tevekkülü, tevekkül ise saadet-i dareyni iktizâ eder!” (Bediüzzaman Said Nursi)
