Muhteşem Ahlak dersinde bu hafta Muhammed Emin Yıldırım Hocamız, “Çocuklar İçin Fiili Bir Dua İsim Koyma” başlığında, güzel isim koymanın önemi, bu hususta dikkat edilmesi gereken ilkeleri, Efendimiz’in (sas) uygulamalarını çok güzel örnekler ve mesajlarla anlattı.
Dersten Cümleler
- Çocuğun doğumu ile başlayan terbiye süreci
- Erkek çocukların sünnet edilme meselesi…
- Bugünkü dersimizin başlığı: “Çocuklar İçin Fiili Bir Dua İsim Koyma”
- “Her insana isminden bir nasibi vardır.”
- “Süheyl’se eğer Allah işimizi kolaylaştıracaktır.”
- İmam Malik’in Muvatta’da aktardığı rivayet… Hadiseyi bize nakleden ise Yahya b. Said’dir. (Muvatta, İsti’zan, 24)
- Efendimiz (sas) hangi isimlerin konulmasını tavsiye etmiştir?
- Efendimiz (sas) hangi isimlerin konulmasını hoş karşılamamıştır ve hangi isimleri değiştirmiştir?
- 1- Tevhid akidesine aykırı isimleri koymamış, konulmuşsa da değiştirmiştir.
- 2- Anlamı ve çağrışımı olumsuz olan isimler koymamış, koyulmuşsa da değiştirmiştir.
- Allah Resulü’nün (sas) ilk günden itibaren mücadelesi, tevhidin inşası idi.
- “Kulu La ilahe illallah tuflihu!/Allah’tan başka ilah yoktur deyin ve kurtulun!”
- Abdurrahman b. Avf’ın asıl ismi, Abdüavf b. Avf’tı…
- “Muhammed atalarımızın, babalarımızın bize koydukları isimlere bile tahammül etmiyor, o isimleri bile değiştiriyor.”
- Rahman, Samed, Halık, Baki, Rezzak, Bari gibi isimler muhakkak Abd izafesi ile kullanılmalıdır ve isim olarak verilecekse, Abdurrahman, Abdussamed, Abdulhalık, Abdulbaki, Abdurrezzak, Abdülbari şeklinde olmalıdır.
- Ama bazı Esmaü’l-Hüsna’dan isimler vardır ki bunların mücerred olarak yani tek başlarına kullanılmaları caizdir. Mesela, Ali, Aziz, Macid, Mecid, Mûcib, Rafî, Reşid, Rahim ve Raûf gibi…
- Efendimiz (sas) eğer isim değiştirecekse, erkekler için Abdullah ve Abdurrahman, kızlar için ise Zeynep ve Cemile isimlerini seçmiştir.
- Sanem/Senem ismi üzerine bir değerlendirme…
- 2- Anlamı ve çağrışımı olumsuz olan isimler koymamış, koyulmuşsa da değiştirmiştir.
- Efendimiz’in (sas) üç torununa koyduğu isimler: Hasan, Hüseyin, Muhassin…
- “Ben çocuklarıma Harun’un çocuklarına verdiği gibi isimler verdim. O, Şebber, Şübeyr ve Müşebbir diye çocuklarını isimlendirdi, bende çocuklarımı Hasan, Hüseyin ve Muhassin diye isimler verdim.”
- Münzir, Allah adına korkutan…
- “Hayır, sen adın bundan böyle Zür’a’dır/Ziraatçi’dir.
- “Allah dedeme rahmet etsin. O gün bırakmadı, ismini Resulullah değiştirsin, dedemden sonra iki yakamız bir araya gelmedi. Hep sert kayalara çarpıp durduk.
- “Resûlullah (sas) Asi/İsyankâr, Atele/Şiddet, Sertlik, Şeytan, Ğurab/Karga, Hubab/Bir şeytan ismi, Şihab/Alev isimlerini her zaman değiştirmiştir. Olumsuz isimleri değiştirirken hep olumlu karşılıklarını kullanmıştır. Mesela; Şihab’ı Hişam/Cömert, Harb’i Silm/Barış, Sulh ve Muzdaci’/Yatan ismini Münbais/ Ayakta adlarıyla değiştirdi. Afire/Çorak adını taşıyan bir araziyi ise Hadire/Yeşillik diye, Şi’bu’d-Dalalet’i/Sapıklık mahallesi/geçidini, Şi’bu’l-Hüda/Hidayet mahallesi/geçidi olarak isimlendirdi. Benu’z-Zinye’yi/Zina oğullarını ise Benu’r-Rüşd /Doğruluk oğulları şeklinde değiştirdi.”
- “Ben Resûlullah’ın (sallallâhu aleyhi ve sellem) ‘ecda’ şeytandır” dediğini işittim. Bundan böyle sen Mesruk b. Abdurraahman’sın.”
- Yahya b. Said’in anlattığına göre Hz. Ömer bir adama: “İsmin nedir” diye sordu. Adam: “Cemre (Kor ateş)” dedi. “Kimin oğlusun” diye tekrar sordu. Adam: “İbnî Şihab (Alevoğlu), deyince; “Kimlerdensiniz” dedi. Adam: “Humkâlardan (Ahmaklardan)” “Eviniz nerede” diye sordu. “Hirretu’n-Nâr’da (Hararetli ateş)” cevabını alınca; “Hangisinde” dedi. “Zatı Lezâ’da (Şiddetli alev)” cevabını alınca; Hz. Ömer (ra): “Bu kadar olumsuz isimle senin ocağın batmış…”
- Berre ismine Efendimiz’in (sas) müdahalesi…
- Ümmü Seleme annemizin kızının adı Berre idi. Efendimiz onun adını da Zeynep diye değiştirdi.
- Efendimiz, asıl adı Berre olan Cüveyriye validemizin ismini de değiştirmiş,ona Cüveyriye ismini vermiştir. Cüveyriye, küçük, genç ve güzel kız demektir.
- Efendimiz (sas) hangi isimlerin konulmasını tavsiye etmiştir?
- 1- Efendimiz (sas) kendinden önceki Peygamberlerin isimlerinin verilmesini tavsiye etmiştir.
- “Peygamberlerin isimleriyle isimlenin.” (Ebû Davud, Edeb, 69)
- 2-Efendimiz (sas) kendi isminin de çocuklara verilmesini tavsiye etmiştir.
- Efendimiz (sas) “Benim ismimle isimleniniz!” demiş, “İki, üç oğlu olan benim ismimi çocuklarına versin” tavsiyesinde bulunmuştur.
- “İsmimi isim olarak koyun, fakat künyemi kendinize künye yapmayın!”
- “Oğlunun adı Abdurrahman olsun, künyen ise Ebû Abdurrahman olsun!”
- 3- Efendimiz (sas) Sahabe’sinin isimlerinin konulmasından hoşlanmış ve bunu tavsiye etmiştir.
- “İsmi dedesinin ismi, künyesi dedesinin künyesi, yani ismi Abdullah, künyesi Ebû Bekir olsun!”
- 4- Efendimiz (sas) birden fazla isim konulmasına müsaade etmiş ve güzel lakaplarda verilmesini tavsiye etmiştir.
- “Benim beş ismim vardır: Ben Muhammed’im (çok övülmüş), ben Ahmed’im (çok hamd eden, sevilmiş), ben Allah’ın benimle küfrü mahvedeceği el-Mâhî’yim (mahvedici). Ben Hâşir’im (toplayıcı), insanlar benim arkamda haşredilecektir. Ben Âkıb’ım (en son gelen), benden sonra peygamber gelmeyecek olanım.” (Buhari, Menakıb, 17; Müslim, Fezail, 125)
- İsim verme konusunda toplumumuzda yapılan iki büyük yanlış:
- Aleyna, Ecrin, Ünzile isimlerinin anlamları…
- İsimlerin Arapça olması şart mıdır?
- İslam lisanı ile isim koymaya dikkat etme…
- Sünnet meselesi, Hz. İbrahimî bir gelenek olarak bölgede uygulanıyordu.
- Yahudiler çocuğun doğumun 8. gününde, Cahiliye Arapları ise doğumun 7. gününde çocuklarını sünnet yapıyorlardı.
1- Tahnik
2- Ezan ve kamet
3- İsimlendirme
4- Akika
5- Salihlerden Dua
1- Kur’an’da olmalı
2- Başka kimselerde olmamalı.