Siret-i Enbiyâ derslerimizde Hz. Lût’u (as) öğrenmeye devam ediyoruz. Muhammed Emin Yıldırım hocamızın ifadesi ile “Onun Ahlâk Medresesi’nde talebe olmaya çalışıyoruz.” Bu haftaki dersimizin serlevhası “Hüküm ve İlim Verilen Bir Peygamber Hz. Lût (as)” idi. Hocamız bu serlevha altında Kur’ân-ı Kerim’in ne şekilde Hz. Lût’u anlattığını bizlerle paylaştı. Ayrıca Hz. Lût’tan nasıl bir ahlâk eğitimi alınacağının temel esaslarına değindi.
Dersten Cümleler
Kur’ân kıssaları her ne kadar geçmişten bahsetse de hâle/bugüne ve istikbale/geleceğe çok önemli şeyler söyler.
Hz. Lût’un (as) Ahlâk Medresesi’nden neler öğreneceğiz?
1. Ahlâkın bir alana sıkıştırılamayacak kadar geniş ve önemli bir mesele olduğunu öğreneceğiz.
2. Ahlâkın istenilen oranda fert, hane ve toplum bazında tesis edilmediğinde nasıl bir felaketin ortaya çıkacağını öğreneceğiz.
3. Ahlâksızlığın aleni bir şekilde işlendiği bir toplumda nasıl ahlâklı kalınacağını öğreneceğiz.
4. Ahlâksızlığın kurumsal bir seviyeye geldiği bir zeminde nasıl ahlâksızlıkla mücadele edileceğini öğreneceğiz.
5. Ahlâksız bir toplumda nemelazımcılığın nasıl ağır bir bedeli olduğunu öğreneceğiz.
Tabi ki Hz. Lût’tan tek öğreneceğimiz mesele ahlâk değildir. Onun öğrettiği ahlâkın zemininde akide vardır, inanç vardır.
Ahlâkın kaynağı din değil fıtrat ve vicdandır. Ama ahlâkın kemal çizgisini bulması ancak din ile ancak peygamber örnekliği ile sağlanabilir.
Bugünkü dersimizin serlevhası “Hüküm ve İlim Verilen Bir Peygamber Hz. Lût” idi.
“Lût’a da bir hüküm ve ilim verdik ve onu, habis/çirkin işler yapmakta olan şehirden kurtardık. Şüphesiz onlar, (ahlâken) bozulmaya uğrayıp yoldan çıkan (fasık) kötü bir kavim olmuşlardı.” (Enbiyâ 21/74)
Bu ayette iki şey hemen dikkatimizi çekmeli:
1. Hz. Lût’un gönderildiği kavim ahlâken çok kötü bir kavimdi. Çok çirkin işler yapan ve yoldan çıkan bir topluluktu.
2. Hz. Lût (as) bunlarla iki şey üzerinden mücadele etti. Hüküm yani hikmet ve ilim…
Hikmetli davranmak, nerede, nasıl davranacağını iyi bilmek, yapacağı işin, söyleyeceği sözünün önünü arkasını hesap etmek ve bütün bunları bir ilim ile yapabilmek…
Hikmetle hareket etmek ve ilim yoksa asla ahlâksızlıkla mücadele edilemez, bilakis ahlâksızlıkla mücadele ediyorum zannı ile ahlâksızların ekmeğine yağ sürülür.
Kur’ân-ı Kerim’de Hz. Lût (as)
1. Kur’ân-ı Kerim’de 18 sûrede hakkında bilgi verilmiş bir büyük hidayet önderidir.
Bu sûreler şunlardır: En’âm, A’râf, Tevbe, Hûd, Hicr, Enbiyâ, Hac, Furkân, Şu’arâ, Neml, Ankebût, Saffât, Sâd, Kâf, Zâriyât, Kamer, Tahrîm, Hâkka
2. Kur’ân-ı Kerim’de adı 27 yerde geçen bir peygamberdir.
En fazla anılan Hz. Musa’dır. Hz. Musa Kur’ân-ı Kerîm’in 34 sûresinde 136 yerde zikredilmektedir. Hz. İbrâhim’in ismi ise 25 sûrede 69 yerde geçmektedir. Hz. Lût ise 18 sûrede 27 ayette adı geçmektedir.
Bu ayetler şunlardır:
En‘âm, 6/86
A‘râf, 7/80
Hûd, 11/70, 74, 77, 81, 89
Hicr, 15/59, 61
Enbiyâ, 21/71, 74
Hac 22/43
Şu‘arâ, 26/160, 161, 167
Neml, 27/54, 56
Ankebût, 29/26, 28, 32, 33
Saffât, 37/133
Sâd, 38/13
Kâf, 50/13
Kamer, 54/33, 34
Tahrîm, 66/10
3. Kur’ân-ı Kerim’de 84 ayette hayatının farklı safhaları kıssa olarak anlatılmaktadır.
4. Kur’ân-ı Kerim’de Hz. Lût’un (as) dönemi, aynı anda en fazla peygamberin yaşadığı bir zemin olarak anlatılmaktadır.
5. Kur’ân-ı Kerim’de peygamber olarak gönderildiği kavim/topluluk çok ayrıntılı bir şekilde hususiyetleri ile anlatılmaktadır.
6. Kur’ân-ı Kerim’de mücadelesi, çektiği zorlukları, karşılaştığı ağır imtihanları ve bunlara karşı gösterdiği sebatları çok önemli mesajlarla anlatılmaktadır.
7. Kur’ân-ı Kerim’de hanımı ve kızları hakkında bilgiler aktarılmaktadır.
8. Kur’ân-ı Kerim’de tebliğ ve mücadelesinin sonunda kavmine azap gelen, inananların kurtulduğu inkâr edenlerin ise helak olduğu anlatılan peygamberlerden biridir.
9. Kur’ân-ı Kerim’de Ehl-i Kitap’ın Hz. Lût hakkında söyledikleri doğrular tasdik edilmekte, yanlışlar düzeltilmekte, iftiralara ise cevaplar verilmektedir.
10. Kur’ân-ı Kerim’de şahsiyeti, hususiyetleri, özellikleri ve ayrıcalıkları çok önemli bilgilerle aktarılmıştır.
Kur’ân-ı Kerim’de Kıssa Olarak Anlatılan Yerler
A’raf 7/80-84 – Ahlâksızlığın Muhtevası, Boyutu, Mücadelenin Zorluğu (5 ayet)
Hûd 11/74-83 – Azabı Getiren Melekler, Azabın Muhtevası, İnkârcı Hanımının Sonu ve Azabın Şiddeti (10 ayet)
Hicr 15/61-77 – Azabı Getiren Melekler, Hz. Lût ve Ona İnananların Kurtulması, Kavmin İse Şiddetli Azap İle Helak Olmaları (17 ayet)
Enbiyâ 21/74-75 – Hz. Lût’a Allah Tarafından İkram Edilen Mükâfatlar ve Onun Âleme Verdiği Mesajlar (2 ayet)
Şuara 26/160-175 – Hz. Lût’un özellikleri, Mücadelesi, Kavmin Tepkileri ve Gelen Azab (16 ayet)
Neml 27/54-59 – Ahlâksızlığın Dayatılması ve Kavminin Azgınlığı (6 ayet)
Ankebût 29/28-35 – Kavminin Ahlâksızlığının Muhtevası, Gelen Azab, İman Edenlerin Kurtulması, İnkâr Edenlerin Helakı (8 ayet)
Sâffât 37/133-138 – Azabın İzleri ve Sonrakilere Mesajları (6 ayet)
Zâriyat 51/31-37 – Azabın Şiddeti ve İman Edenlerin Kurtuluşu (7 ayet)
Kamer 54/33-39 – Kavminin Ahlâksızlıkları ve Gelen Şiddetli Azap (7 ayet)
Toplam 84 ayet
Hz. Lût’un kıssa olarak anlatıldığı bu 10 grup ayete baktığımızda çok önemli bir bilgi elde ediyoruz. Bu 10 grupta bulunan 84 ayetin hepsi Mekkîdir.
Nüzul Sırasına Göre Hz. Lût’u (as) Anlatan Ayetler
Kamer 54/33-39 7 ayet Nübüvvetin 3. yılı
Şuara 26/160-175 16 ayet Nübüvvetin 4. yılı
Neml 27/54-59 6 ayet Nübüvvetin 5. yılı
Zâriyat 51/31-37 7 ayet Nübüvvetin 5. Yılı
Hûd 11/74-83 10 ayet Nübüvvetin 5. Yılı
Hicr 15/61-77 17 ayet Nübüvvetin 6. Yılı
Sâffât 37/133-138 6 ayet Nübüvvetin 6. yılı
Enbiyâ 21/74-75 2 ayet Nübüvvetin 6. yıl
A’raf 7/80-84 5 ayet Nübüvvetin 9. yılı
Ankebût 29/28-35 8 ayet Nübüvvetin 12. yılı
“Şüphesiz sizler (yolculuklarınız sırasında) sabah akşam onların (harap olmuş) yurtlarına uğrayıp duruyorsunuz. Hâlâ düşünmeyecek misiniz?” (Sâffât 37/137, 138)
“Onlara kendilerinden evvelkilerin, Nûh, Âd ve Semûd kavimlerinin, İbrâhim kavminin, Medyen halkının ve altüst olan şehirlerin haberi ulaşmadı mı? Peygamberi onlara apaçık mucizeler getirmişti. Demek ki, Allah onlara zulmedecek değildi, fakat onlar kendi kendilerine zulmetmekte idiler.” (Tevbe 9/70)
“(Resûlüm!) Andolsun (bu Mekkeli müşrikler), belâ ve felâket yağmuruna tutulmuş olan o beldeye uğramışlardır. Peki onu görmüyorlar mıydı? Hayır, onlar öldükten sonra dirilmeyi ummamaktadırlar.” (Furkân 25/40)
“Firavun, ondan öncekiler ve altı üstüne getirilen beldeler halkı (Lût kavmi) hep o günahı (şirki) işlediler.” (Hâkka 69/9)
Mü’minler o ayetleri duyunca, imanları arttı, güvenleri sağlamlaştı, hassasiyetleri çoğaldı, umutları yeşerdi, gayretleri fazlalaştı.
“Suyun suya benzediği gibi mazi/geçmiş, istikbale/geleceğe benzer!” (İbn Haldûn)
Cahiliye Zihniyetinin 5 Temel Hastalığı
1. Akidesizlik
2. Ahlaksızlık
3. Adaletsizlik
4. Aşksızlık
5. Aşırılık
