Siret-i Enbiyâ derslerimizde Hz. İshak’ı (as) öğrenmeye devam ettik… Bu hafta Muhammed Emin Yıldırım hocamız, “Müheymin Olan Kur’ân Hz. İshâk’ı Anlatıyor!” serlevhasının altında, önce Ehl-i Kitap’ın bazı iddialarını bizlerle paylaştı. Sonra Kur’ân’ın Hz İshak’ı ne gibi özellik ve hususiyetlerle anlattığını bizlere anlattı. Her hafta olduğu gibi bu haftada çok önemli mesajları heybemize almış olduk. Önümüzde hafta Hz. İshak (as) ile alakalı son dersimizi yapmış olacağız…
Dersten Cümleler
Aziz Kitabımız Kur’ân, 6236 ayeti ile birçok meseleyi anlattığı gibi kendini de anlatır…
Kur’ân kendini bize anlatırken nazarlara verdiği iki önemli sıfatı vardır. Bunlardan biri Müheymin, diğeri Musaddık’tır.
Müheymin, kendinden önce gönderilen vahiyleri gözetleyen, kontrol eden, sağlamasını yapan; Musaddık ise doğruları tasdikleyen, sahih ve selim olanları doğrulayan ve onaylayandır.
Bizden istenen şu: “Bu Kur’ân’a sarılın. Bu Kur’ân’ı kuvvetle tutun. Bu Kur’ân’ı azı dişleriniz ile kavrar gibi kavrayın.”
Bu mesajın anlamı; “Kur’ân hayatınızın belirleyicisi olsun, onun ahkâmı ile amel edin, ahlakı ile de ahlaklanın!” demektir.
Kur’ân’dan ayrılmanın anlamı Müslümanların Ehl-i Kitaplaşması demektir… Yani Müslümanların Yahudileşmesi veya Hristiyanlaşması demektir…
Biz her gün en az 40 kez Fatiha’da; “Allah’ım bizi nimet verdiklerinin yoluna ilet, gazaba uğrayan Yahudilerin yoluna değil, dalalete sapan Hıristiyanların yoluna değil…” diyoruz.
Yanlış işler yapılarak doğru neticelere varılmaz.
Ehl-i Kitap Hz. İshak hakkında neler söylüyor?
1- Hz. İsmâil, babaları bir olan küçük kardeşi Hz. İshak’ı küçükken hor görmüş, onunla alay edip üzerine gülmüştür. (Tekvîn, 21/8-14; 25/9-11)
2- Hz. İbrâhim’in zürriyeti/nesli, Hz. İsmâil’den değil, Hz. İshak’tan devam edecektir. (Tekvîn, 21/8-14; 25/9-11)
3- Kurban edilme hadisesindeki isim, büyük çocuk Hz. İsmâil değil küçük olan Hz. İshak’tır. (Tekvîn, 22/1-19)
4- Hz. İshak’ı babası Hz. İbrâhim, özellikle kardeşi Nahor’un oğlu Betuel’in kızı Rebeka ile evlendirir. (Tekvîn, 24/1-10, 15; 25/20)
5- Hz. İshak aynen babası Hz. İbrâhim gibi Filistin’de bir kıtlık baş gösterince Mısır’a gitmek ister Rab buna izin vermez, bunun üzerine kuzeydeki Gerar’a gider ve orada babası Hz. İbrâhim’in yaşadıklarının bir benzerini yaşar. (Tekvîn, 24/62; 25/11)
6- Hz. İshak’ta çocuksuzlukla imtihan edilir; evliliğinin üzerinden 20 yıl geçtikten sonra hanımı hamile kalır ve ikiz doğurur. Daha sonra bu çocuklar arasında çekişmeler olur. (Tekvîn, 25/19-28)
Bu söylenenlerden iki mesaj çıkarabiliyoruz:
İlki; Din ideolojilerse ve dünyevi iktidarı elde etmek için araçlaştırılırsa, o menfaate aykırı gördükleri her şeyi ya ret ederler veya tahrif ederler. İkincisi; Menfaatleri ile çatışan her şeye düşman olur ve inanılmaz bir haset hastalığına tutuşurlar.
Kur’ân onlarca ayette, “Onlar seni kendi öz çocuklarını tanır gibi tanırlar” diyor…
Hz. Ömer’in (ra) Abdullah b. Selâm’a sorusu ve aldığı cevap…
Kur’ân-ı Kerim’de Hz. İshak’ın (as) Hususiyetleri
1- Babası Hz. İbrâhim, abisi Hz. İsmâil ve oğlu Hz. Ya’kub ile akide noktasında kesinlikle bir oldukları vurgulanır. (Bakara 2/133)
Bütün peygamberler ortak bir dine, ortak bir akideye, ortak bir davaya, ortak bir hedefe ve bazı hususlarda biraz farklar olsa da ortak bir menhece insanları davet ettiler.
2- Başta Hz. İshak’ın torunları olmak üzere Hz. Musa, Hz. İsa ve diğer tüm peygamberlerin ortak bir inanç üzerinde oldukları hakikatini nazarlara verir. (Bakara 2/136)
3- Hz. İbrâhim’in, Hz. İsmâil’in, Hz. İshak’ın ve onların soyundan gelenlerin kesinlikle Yahudi veya Hıristiyan olmadıkları gerçeği üzerinde durulur. (Bakara 2/140)
4- Birçok peygambere olduğu gibi Hz. İshak’a da vahiy ve kitap indirildiği hakikatine dikkat çekilir. (Âl-i İmrân 3/84)
5- Hz. İshak’ın o peygamberler silsilesinde nerede durduğu hakikati nazarlara verilir. (Nisâ 4/163)
“Biz, Nûh’a ve ondan sonra gelen peygamberlere vahyettiğimiz gibi, sana da vahyettik. İbrâhim’e, İsmâil’e, İshak’a, Ya’kub’a, torunlarına, İsâ’ya, Eyyüb’e, Yûnus’a, Hârûn’a ve Süleyman’a da vahyetmiştik. Davûd’a da Zebûr vermiştik.” (Nisa 4/163)
Arkasından gelen ayette muhteşem diyor ki: “Bir kısım peygamberleri sana daha önce anlattık, bir kısmını ise sana anlatmadık. Ve Allah Musa ile gerçekten konuştu.” (Nisa 4/164)
6- Hz. İshak, babası Hz. İbrâhim’e bahşedilen ve Allah tarafından muhsinlerden olduğu beyan edilen bir peygamberdir. (En’âm 6/84)
7- Hz. İshak, yılların ardından doğumu melekler tarafından anne ve babasına müjdelenen bir çocuktur. (Hûd 11/71)
8- Hz. İshak, aynen babası Hz. İbrâhim gibi Allah tarafından üzerine nimeti tamamlanan bir peygamberdir. (Yûsuf 12/6)
“İşte böylece Rabbin seni seçecek, sana (rüyada görülen) olayların yorumunu/tabirini öğretecek ve daha önce iki atan İbrâhim ve İshak’a nimetini tamamladığı gibi sana ve Ya’kub soyuna da nimetini tamamlayacaktır. Çünkü Rabbin çok iyi bilendir, hikmet sahibidir.” (Yûsuf 12/6)
9- Hz. İshak, birçok peygamber gibi Allah’ın çok farklı lütuflarına mazhar olmuş bir peygamberdir. (Yûsuf 12/38)
“Atalarım İbrâhim, İshak ve Ya’kub’un dinine uydum. Allah’a herhangi bir şeyi ortak koşmamız bize yaraşmaz. Bu, Allah’ın bize ve insanlara olan lütfundandır. Fakat insanların çoğu şükretmezler.” (Yûsuf 12/38)
10- Hz. İshak, babası Hz. İbrâhim’in kabul olunmuş bir duasıdır. (İbrâhim 14/39)
“İhtiyar halimde bana İsmâil’i ve İshak’ı lütfeden Allah’a hamdolsun! Şüphesiz Rabbim duayı işitendir.” (İbrâhim 14/39)
11- Hz. İshak, babası Hz. İbrâhim’den namazlarında daimi olması için dua almış bir evlattır. (İbrâhim 14/40)
رَبِّ اجْعَلْن۪ي مُق۪يمَ الصَّلٰوةِ وَمِنْ ذُرِّيَّت۪يۗ رَبَّنَا وَتَقَبَّلْ دُعَٓاءِ
“Ey Rabbim! Beni ve soyumdan gelecekleri namazı devamlı kılanlardan eyle! Ey Rabbimiz! Duamı kabul et!” (İbrâhim 14/40)
12- Hz. İshak, ilmi ile öne çıkan peygamberlerden biridir. (Hicr, 15/53)
اِنَّا نُبَشِّرُكَ بِغُلَامٍ عَل۪يمٍ
“Biz sana âlim bir oğul müjdeliyoruz dediler.” (Hicr, 15/53)
13- Hz. İshak, babası Hz İbrâhim’in tevhid akidesine ve tebliğ davasına sadakatinin bir hediyesidir. (Meryem 19/49)
“İbrâhim, onları da onların taptıklarını da terk edince, ona İshak ile Ya’kub’u bağışladık ve her birini peygamber yaptık.” (Meryem 19/49)
14- Hz. İshak, dünya döndükçe dillerden ve gönüllerden düşmeyecek olan bir peygamberdir. (Meryem 19/50)
“Biz onlara rahmetimizden lütuflarda bulunduk. Hepsine de dillerde güzel ve yüksek bir övgü verdik.” (Meryem 19/50)
15- Hz. İshak, babası Hz. İbrâhim’e bağışlanan ve salih işlerde zirvelerde olan peygamberlerden biridir. (Enbiyâ 21/ 72)
وَوَهَبْنَا لَهُٓ اِسْحٰقَۜ وَيَعْقُوبَ نَافِلَةًۜ وَكُلًّا جَعَلْنَا صَالِح۪ينَ
“Ona (İbrâhim’e), İshak’ı ve bir armağan/bir bağış olmak üzere Ya’kub’u lütfettik; her birini sâlih insanlar yaptık.” (Enbiyâ 21/ 72)
16- Hz. İshak, diğer tüm peygamberler gibi Allah tarafından hidayet önderi olarak seçilen ve hayırlı işlerin rehberi olan bir peygamberdir. (Enbiyâ 21/ 73)
“Onları, emrimiz uyarınca doğru yolu gösteren önderler yaptık ve kendilerine hayırlı işler yapmayı, namaz kılmayı, zekât vermeyi vahyettik. Onlar, daima bize ibadet eden kimselerdi.” (Enbiyâ 21/ 73)
17- Hz. İshak, dünyada da ahirette de salihlerden olduğu belirtilen peygamberlerdendir. (Ankebût 29/27)
“Ona (İbrâhim’e) İshak’ı ve Ya’kub’u bahşettik. Onun soyundan gelenlere peygamberlik ve kitab verdik. Ayrıca ona dünyada mükâfatını da verdik. Şüphesiz o, ahirette de salih kimselerdendir.” (Ankebût 29/27)
18- Hz. İshak, nebilerden olan bir peygamberdir. (Sâffât 37/112)
وَبَشَّرْنَاهُ بِاِسْحٰقَ نَبِيًّا مِنَ الصَّالِح۪ينَ
“Biz onu salihlerden bir nebi olarak İshak ile de müjdeledik.” (Sâffât 37/112)
19- Hz. İshak, Allah tarafından bereketlere mazhar kılınan bir peygamberdir. (Sâffât 37/113)
“Hem ona (İbrâhim’e) hem İshak’a bereketler verdik. Her ikisinin neslinden de hem iyilik yapanlar var, hem de açıkça kendi nefsine zulmedenler var.” (Sâffât 37/113)
Mesela sadece soy meselesi değil, yol meselesidir…
20- Hz. İshak, gündemde tutulması gereken bir peygamberdir. (Sâd 38/45)
وَاذْكُرْ عِبَادَنَٓا اِبْرٰه۪يمَ وَاِسْحٰقَ وَيَعْقُوبَ
“Kullarımız İbrâhim’i, İshak’ı ve Ya’kub’u da an…” (Sâd 38/45)
“Vez’kur” kalıbının ne anlam geldiğini Hz. İsmâil derslerinde gördük. Ne anlama geliyordu?
Unutma!
Hatırla!
Gündem et!
Sürekli onları hatırlat!
Onlardan mesajlar alacağını hatırından çıkarma ve insanlığa duyur!
21- Hz. İshak, hem basiretli hem kuvvetli kullardan/peygamberlerden biridir. (Sâd 38/45)
اُو۬لِي الْاَيْد۪ي وَالْاَبْصَارِ
“Kuvvetli ve basiretli kullarımız İbrahim, İshak ve Ya’kub’u da an.” (Sâd 38/45)
22- Hz. İshak, günahlardan arındırılmış, Allah tarafından seçilmiş ve en hayırlılar arasına dâhil edilmiş bir peygamberdir. (Sâd 38/46, 47)
“Şüphesiz biz onları, ahiret yurdunu düşünme özelliği ile (temizleyip) ihlâslı kimseler kıldık. Şüphesiz onlar, bizim katımızda hayırlı ve seçkin kimselerdendir.” (Sâd 38/46, 47)
Ayetleri bir daha hatırlatalım:
“Kullarımız İbrâhim’i, İshak’ı ve Ya’kub’u da an! Onlar kuvvetli ve basiretli kullarımızdandır. Şüphesiz biz onları, ahiret yurdunu düşünme özelliği ile (temizleyip) ihlâslı kimseler kıldık. Şüphesiz onlar, bizim katımızda hayırlı ve seçkin kimselerdendir.” (Sâd 38/45, 46, 47)
Biz bu üç ayetten çok önemli mesajlar alırız ama temelde iki önemli mesaj alıyoruz:
1. Peygamberlerin ve onların davalarını/misyonlarını üstlenenlerin kuşanması gereken iki özelliğin kuvvet ve basiret olduğu gerçeği
2. Peygamberlere Allah’ın nasıl lütuflarda bulunduğu hakikati
Bu ayetler peygamberler hakkında selim ve sahih bir anlayışı zihinlerde tesis eder. Bunlar şunlardır:
1. Allah (cc) onları bizim tam anlamı ile anlayamayacağımız bir yasaya göre seçmiştir.
2. Seçtiği o hidayet önderlerine, görevlerini yerine getirebilmeleri için lazım olabilecek her türlü özelliği bahşetmiştir.
3. İnsanlığa örnek ve model olarak gösterilen o hidayet önderlerini her türlü günahtan korumuştur.
4. Günahlardan korunan o seçkinler, insanlığın en hayırlıları olmuştur.
5. Hayrı elde etmek isteyenlerin, kesinlikle onları takip etmeleri gerektiği insanlığa duyurulmuştur.
– Nübüvvet ve Risalet için ne gerekiyor? Kuvvet ve Basiret…
– Hilafet ve İmamet için ne gerekiyor? Kuvvet ve Basiret…
Allah (cc) en temel yasaları koymuştur. Ne diyor Rabbimiz?
Birbirinize düşerseniz kuvvetiniz gider. (Enfâl 8/46)
Allah’ın nuru ile hadiselere bakmazsanız basiretiniz kapanır. (A’raf 7/203)
