Muhteşem Ahlak dersinde bu hafta Muhammed Emin Yıldırım Hocamız, tesettürü şekil ve muhteva yönünden ele aldı. Çerçevesi ve sınırları Kur’an ve Sünnet’te belirlenen tesettür nasıl olmalı ve nasıl olmamalı? Nelere dikkat edilmeli? Neler olunca ideal bir tesettür olmuş olur? Bu ve benzeri sorulara cevaplar veren Hocamız, Asrı Saadet’ten de çok önemli mesajları günümüze taşıdı.

Dersten Cümleler

Abdullah Cevdet Karlıdağ, Türkiye’de Batıcılık akımının önde gelen isimlerinden birisidir.

“Kur’an’ı Kapa, Kadınları Aç!”

“Hem Kur’an’ı, hem kadınları aç!”

“Şekil ve Muhteva Yönü İle Tesettür”

Ahzab 59 ve Nur 31. ayetlerde işin şekil ve muhtevasına da dikkatler çekilir…

Humûr, Cüyûb, İlla ma zahare minha, Ziynet, Celâbib/Cilbab

Sahabe, fethedilen topraklara tesettürün ahkamını götürdüler; şekillini değil…

Şekil ve Muhteva Yönünden Tesettür Nasıl Olmamalı? Nasıl Olmalı?

1:Bedenin bir kısmını örtecek şekilde olmamalı; tamamını kapatacak düzeyde olmalı!

2:Dikkat çekici olmamalı; sade ve yalın olmalı!

3:İnce ve şeffaf olmamalı; kalın ve teni göstermeyecek halde olmalı!

4:Vücut hatlarını gösterecek biçimde dar olmamalı; geniş ve bol olmalı!

5:Karşı cinse benzer olmamalı; şahsiyetine ve kimliğine uygun olmalı!

6:Başkalarının sembol ve işaretlerini taşıyan giysilerden olmamalı; özgün ve aidiyet taşıyan giysilerden olmalı!

7:Kirli ve pejmürde olmamalı; temiz ve düzgün olmalı!

8:İlgi uyandıracak şekilde koku sürünmüş olmamalı; sadelik en önemli şiar olmalı!

9:Davranışlarında ve özel olarak yürümesinde aşırılık olmamalı; sükunet ve vakar olmalı!

10:Sesinde ve sözlerinde cazibeli, kışkırtıcı olmamalı; ciddi ve ağırbaşlı olmalı!

– Siyah giymek şart mı?

– Baş örtüsünün ölçüsü nedir?

– En ideal örtünme çarşaf mıdır?

– Pantolon giymek caiz mi?

– Topuklu ayakkabı giymek doğru mu?

– Peçenin hükmü nedir?

– Yüzü kapatmak şart mıdır?

– Kadının yüzü avret midir?

Bedenin bir kısmını örtecek şekilde olmamalı; tamamını kapatacak düzeyde olmalı!

Kadının yüzünün örtülüp, örtülmeyeceği meselesi…

Hadis kitaplarımızda, Asrı Saadet’teki kadınların yüzlerinin açık olduğuna dair 8, yüzlerinin örtülü olduğuna dairde 8 rivayet var.

Kadının yüzünün açık olduğuna dair hadisler:

Cabir b. Abdullah Hadisi: Müslim, 3/19; Nesaî, 1/233; Dârimî, 1/377

Abdullah b. Abbas Hadisi: Buhari, 3/295; Müslim, 4/101; Ebû Davud, 1/286

Sehl b. Sa’d Hadisi: Buhari, 9/107; Müslim, 4/143; Nesaî, 2/86

Hz. Aişe Hadisi: Buhari, 1/ 578; Müslim, 1/231

Fatıma bint Kays Hadisi: Müslim, 4/195, 196

Abdullah b. Abbas Hadisi: Buhari, 2/273; Ebû Davud, 1/174; Nesaî, 1/227

Sübey’a bint Hâris Hadisi: Ahmed b. Hanbel, 6/432

Abdullah b. Abbas Hadisi: Ebû Davud, 2/190; Beyhakî, 7/86

Kadının yüzünün kapalı olduğuna dair hadisler:

Hz. Aişe Hadisi: Buhari, 8/430, 431; Müslim, 7/6,7; Beyhakî, 7/88

Enes b. Malik Hadisi: İbn Sa’d, 8/86-87

Hz. Aişe Hadisi: Ebû Davud, 1/418; Ahmed b. Hanbe, 6/30

Esma bint Ebî Bekir Hadisi: Hakim, 1/454

Safiyye bint Şeybe Hadisi: İbn Sa’d, 8/49

Abdullah b. Ömer Hadisi: İbn Sa’d, 8/90

İbrahim b. Abdurrahman b. Avf Hadisi: İbn Sa’d, 8/152

Asım el-Ahvel Hadisi: Beyhakî, 7/93

Ümmü Hallad: “Oğlumu kaybettiysem, hayamı da kaybetmedim ya, elbette örtüme dikkat edeceğim! (Ebû Davud, Kitabü’l-Cihad, 8)

Dikkat çekici olmamalı; sade ve yalın olmalı!

En önemli ilke ziynetlerin teşhir edilmemesidir.

“Kim dünyada şöhret için bir elbise giyerse Allah ona kıyâmet gününde zillet elbisesi giydirir. Sonra da onu cehennemin alevli ateşlerinde yakar.”(Ebû Dâvud, Libas, 5)

Peki, sade ve yalın olması, bizi özel bir renk tercihine zorlar mı?

Hz. Aişe: “Sanki başlarında kargalar varmış gibiydiler!”

Şümeyse bint Aziz b. Amir bize naklediyor. Basralı bu hanım, Hz. Aişe annemizi görmüş ve bize tarif ediyor: “Onu gördüm, üzerinde sarı çizgili, ipek karışımlı ve sık dokunmuş bir bürde vardı. Başında başörtüsü, yüzünde peçe vardı. Peçesi de az bir şekilde safran rengine boyanmıştı.” (İbn Sa’d, Tabakat, c. 10, s. 70)

İnce ve şeffaf olmamalı; kalın ve teni göstermeyecek halde olmalı!

Hz. Esma: “Üf! Elbiselerini Münzir’e geri gönderin! Ben bunları giymem!”

“Altlarını göstermese bile ince olduğu için vücut hatlarını belli eder. Bundan dolayı ben giymem” (İbn Sa’d, Tabakat, c. 10, s. 273)

Hz. Ömer dedi ki: “Altını göstermese bile vücut hatlarını belli olacağı için giydirmeyin!” (Beyhaki, Sünen, c. 2, s. 234, 235)

Vücut hatlarını gösterecek biçimde dar olmamalı; geniş ve bol olmalı!

Geçen dersimizin başlığı: “Kasiyatün Ariyatün/Örtülü Çıplaklar” idi.

“Öyleyse ona söyle, elbiseyi giyince altına da entari giysin. Çünkü ben o elbisenin vücut hatlarını göstermesinden korkarım.” (Ziya el-Makdisi, el-Ehadisu’l-Muhtare, 1/441)

Karşı cinse benzer olmamalı; şahsiyetine ve kimliğine uygun olmalı!

“Allah, erkeklere benzeyen kadınlara, kadınlara benzeyen erkeklere lanet etsin!” (Ali el-Müttakî, Kenzü’l-Ummâl, 16/385)

Birisi Aişe annemize sordu: “Kadın, erkek ayakkabısı giyebilir mi?” Cevap: “Allah Resulü (sas) erkek gibi davranan kadına lanet okudu!” (Ebû Davud, 2/184)

Başkalarının sembol ve işaretlerini taşıyan giysilerden olmamalı; özgün ve aidiyet taşıyan giysilerden olmalı!

Kirli ve pejmürde olmamalı; temiz ve düzgün olmalı!

İlgi uyandıracak şekilde koku sürünmüş olmamalı; sadelik en önemli şiar olmalı!

“Bir kadın üzerine koku sürüp bu kokuyu başkalarına hissettirmek için birilerinin yanından geçerse, yaptığı bu iş zina sayılır.” (Nesâî, 2/283; Ebû Davud, 2/192; Tirmizi, 4/17)

Zeynep es-Sekafiye bize naklediyor. Diyor ki Efendimiz (sas) bir gün biz kadınlara şöyle dedi: “Ey Kadınlar! Herhangi biriniz mescide gelmek üzere evinden çıktığı zaman, güzel kokulara yaklaşmasın!” (Müslim, Salât, 141)

“Ey Cebbar olan Allah’ın kulu! Mescide mi gidiyorsun?”

“Bir kadın üzerine koku sürünerek mescide gelirse, evine dönüp yıkanmadıkça Allah onun namazını kabul etmez!” (Beyhaki, Sünen, 3/133, 246)

Davranışlarında ve özel olarak yürümesinde aşırılık olmamalı; sükunet ve vakar olmalı!

Kur’an yürümenin adabına dair İsra 37’de, Lokman 18, 19’da, Furkan 29’da çok önemli izahlarda bulunur.

“Gizlemekte oldukları ziynetleri anlaşılsın diye ayaklarını yere vurmasınlar! (Dikkatleri üzerlerine çekecek tarzda yürümesinler).” (Nur Süresi, 31)

Sesinde ve sözlerinde cazibeli, kışkırtıcı olmamalı; ciddi ve ağırbaşlı olmalı!

“Ey Peygamber hanımları! Siz, kadınlardan herhangi biri gibi değilsiniz. Eğer (Allah’tan) korkuyorsanız, (yabancı erkeklere karşı) çekici bir eda ile konuşmayın; sonra kalbinde hastalık bulunan kimse ümide kapılır. Güzel söz söyleyin.” (Ahzab Süresi, 32)

Müfessirlerimizin çoğuna göre buradaki kırıtarak konuşma yasağı tüm hanımlar içindir.

Tabiin neslinin önemli isimlerinden biri olan Hârise b. Mudarrib şöyle diyor: “Hz. Ömer, bize (valilerine) Nisâ, Ahzâb ve Nûr sûrelerini öğrenin, diye yazılı emir gönderdi.” (Şevkâni, Fethul-Kadir, c.4, s. 3)

Nisa Süresi’nde, Nur Süresi’nde ve Ahzab Süresin’de, tesettür meselenin dışında da Hz. Ömer ile alakalı üç hatıra var?

Cevaplar:

Emaneti ehline verme ayeti: Nisa Süresi, 58

İzin ayeti: Nur Süresi, 27

Peygamberin evine izin ile girme ayeti: Ahzab Süresi, 53

Bu ayetlerin açıklamaları için Kurtubi’nin tefsirine bakılabilir.

Betül, el değmemiş, göz değmemiş demektir.

Ey Allah’ın Hanım Kulları! Değersiniz, değerlisiniz, değmemelisiniz!

Ey Allah’ın Hanım Kulları! Allah’a kul olmak, başka hiçbir kapıya kul olmamaktır.

Allah seni tesettüre, Şeytan seni teberruca çağırıyor.

Allah’ın davetine uyarsan, gerçek manada özgür olacaksın.

Ama Şeytan’ın çağrısına uyarsan, modanın, kozmetiğin, şehvetin ve şöhretin kulu olacaksın.