Siyer Mektebi 23 derslik maratonun ardından yapılan sınavda ödülü hak eden talebelere ödülleri dağıtıldı. Büyük bir özveri ile derslerin tamamına katılan ve derece yapan öğrencilerimiz birbirinden kıymetli ödüller ile taltif edildi.
Birinci: SÜMEYYE İSLAM ÇELİK (Umre)
İkinciye: ELİFE SUNAR (Kudüs Seyahati)
Üçüncüye: KÜBRA ÇEKEN (Laptop)
İlk 10’a Girenler (Muhammed Emin Yıldırım Hocamızın Kitap Seti)
– MERYEM ÖZTÜRK
– ZEYNEP ARSLAN
– AHMED ŞENTÜRK
– İSA BODUR
– SÜMEYYE BAŞER
– NECLA TILMAZ
– SENA SEVİM
SİYER MEKTEBİ SINAV SORULARI
1. Aşağıdaki Ayet-i Kerime’lerden hangisi “Neden Siyer Öğrenmeliyiz?” sorusuna cevap teşkil edebilecek ve bu manada Resulullah’ın (s.a.v) şahsında hayat bulan yol gösterici, zihinleri aydınlatıcı anlamlar içeren ayetlerden değildir?
a) Kehf Süresi 18/110.Ayet
b) Âl-i İmrân Süresi 3/88.Ayet
c) Tevbe Süresi 9/128.Ayet
d) Ahzab Süresi 33/45.Ayet
2. “Siyer Usulü, Siyer Hikemi, Fıkhu’s-Sire veya Siyer İlkeleri” diyebileceğimiz hususta aşağıdaki ifadelerden hangisi doğru değildir?
a) Siyerin içerisindeki olaylara bir bütünlük içerisinde bakılmalıdır.
b) Siyerin içerisindeki olayların sebep-sonuç ilişkisi iyice tespit edilmelidir.
c) Siyerin içerisinde yer alan Sahabe’nin, Allah (c.c) tarafından korunan bir Peygamberin dostları olmalarından dolayı hata yapmayacakları bilinmelidir.
d) Siyerin sahibinin Efendimiz (s.a.v) olduğunu hatırdan hiç çıkarmamalı ve hadiselerdeki hikmetli tavır iyice anlaşılmalıdır.
3. Bulunduğu bir mecliste, birinin: “Bana Kur’an’da olmayan bir şeyi söylemeyin!” diyen kişiye, “O zaman sen bana Kur’an’dan namazın nasıl kılınacağını, zekatın nasıl verileceğini, Haccın nasıl yapılacağını anlat!” diyerek, Sünnetin ve Siyerin önemine dikkat çeken Sahabi efendimiz, aşağıdakilerden hangisidir?
a) Abdullah bin Abbas (r.a)
b) İmran bin Husayn (r.a)
c) Muaz bin Cebel (r.a)
d) Ebu Musa el-Eş’ari (r.a)
4. Siyer-i Nebi’yi doğru okumada, Siyer-i Enbiya’nın önemi hususunda aşağıdaki cümlelerden hangisi doğru değildir?
a) Kur’an, ilk muhataplarına sadece geçmiş ümmetlerin hallerinin ne olduğunu bildirme adına peygamber kıssalarını anlatmıştır.
b) Önceki peygamberlerin yaşadıklarının daha sonrakilere hatırlatılması önemli bir Sünnetullah’tır.
c) Peygamber kıssaları, insanlık tarihinin en doğru ve en kısa özetidir.
d) Mekke’de son vahyin ilk temsilcilerine işkencelerin arttığı bir dönemde nazil olan ayetler, konu itibariyle çoğunlukla peygamber kıssalarını içermektedir.
5. Hz. Peygamber’i (sas) anlatan ayetlerin hangisinde aşağıdaki şıklardan birisi yer almaz?
a) Sosyal Münasebetleri ve Tavrı
b) Beşeriyeti ve Kulluğu
c) Doğumu ve çocukluk devresi
d) Kişiliği ve Karakter
6. Siyer’in Felsefesi hususunda aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
a) Siyer dediğimizde kendisini amellerde gösteren, esasen iç dünyamızda gerçekleşen bir hayat tarzı kastedilmektedir.
b) Siyer-i Nebi, tarihsel süreç anlamında surette görünen tarz-ı harekatın yanında, görünmeyen kısmıyla Siyer-i Nebi’nin amaç ve düzenini keşfeden iç dünyamızdaki seyir,sefer yani sireti ifade etmektedir.
c) Siyer felsefesinin en temel sorularından bir tanesi “Siyer nedir?” sorusudur.
d) Siyer-i Nebi’nin sureti ile sireti tamamen birbirinden bağımsız değerlendirilmelidir.
7. Siyer ilminin en önemli ilkelerinden birisini oluşturan ve Allah Resulü’nün (s.a.v) Beşer-Resül dengesi çerçevesinde anlaşılmasını gerektiğini ifade eden: “De ki: “Ben sadece sizin gibi bir beşerim. Ancak şu farkla ki bana “sizin ilahınız bir tek İlahtır” diye vahyediliyor. Artık kim Rabbine âhirette kavuşacağını umuyorsa, makbul ve güzel işler işlesin ve sakın Rabbine ibadetinde hiç bir şeyi O’na ortak koşmasın.” mealindeki ayet-i kerime aşağıdakilerden hangisidir?
a) Kehf Süresi 18/110.Ayet
b) Bakara Süresi 2/125.ayet
c) Muhammed Süresi 47/18.Ayet
d) Tevbe Süresi 9/113.Ayet
8. Aşağıdakilerden hangisi tarihsel süreç içerisinde Siyer ilminin ilk üstadlarından birisi olarak kabul edilir?
a) Mesruk bin el-Ecda
b) İbn Sa’d
c) Muhammed el-Vâkıdî
d) Urve bin Zübeyr
9. Hayat kaynağımız olan Kur’an-ı Kerim’in, Hayat rehberimiz olan Resulullah’a (s.a.v) hatırlattığı görev ve yetkiler noktasında, aşağıdaki şıklarda yer alan eşleşmelerden hangisi yanlıştır?
a) Te’dib vazifesi- Âl-i İmrân 3/158.Ayet
b) Tebliğ vazifesi- Maide 5/67. Ayet
c) Tatbik vazifesi- Ahzab 33/21. Ayet
d) Tebyin yetkisi- Nahl 16/44. Ayet
10. Aşağıdakilerden hangisi Peygamberlerin ortak özelliklerinden değildir?
a) Sadece Allah’a kulluk etmeye çağırmaları,
b) Tebliğ vazifeleri karşısında herhangi bir ücret istememeleri,
c) Hepsinin hayatın her alanına ve her anına söz söylemiş, nasihatte bulunmuş olmaları,
d) Bir insan olduklarını ve Allah izin vermedikçe mucize gösteremeyeceklerini ifade etmeleri,
11. Hz. Peygamber’in (s.a.s) mesajının karakterini, mükemmel bir şekilde özetleyen ve bir toplumsal sözleşmenin değişmez prensiplerini belirleyen En’am Suresi 6/151.ayet-i kerimesinin baş kısmında yer alan “De ki: Gelin Rabbinizin size neleri haram kıldığını okuyayım” cümlesinin devamında aşağıdaki ifadelerden hangisi yer almaz?
a) O’na hiçbir şeyi ortak koşmayın.
b) Ana-babaya iyilik edin.
c) Sizinle mücadele edenlerle siz Allah yolunda güzelce mücadele edin.
d) Kötülüklerin açığına da gizlisine de yaklaşmayın.
12. Siyerin felsefesine esas teşkil eden ve “Efendimiz (s.a.s) ne anlamda ve nasıl bir vaziyette bizim aramızda?” sorularına zihinlerimizi sevk eden “İyi düşünün ki Allah’ın Resulü sizin aranızda bulunmaktadır.” girişi ile başlayan ve Siyerin evrenselliği hususunda en temel ayet-i kerimelerden birisi olan ayet-i kerime aşağıdakilerden hangisidir?
a) Ahzab Süresi 33/21.Ayet
b) Hucurat Süresi 49/7.Ayet
c) Mücadele Süresi 58/12.Ayet
d) Ahzab Süresi 33/53.Ayet
13. Aşağıdaki ifadelerden hangisi Esbâbü Vürûdi’l-Hadis ilmi için doğru kabul edilemez?
a) Esbâbü Vürûdi’l-Hadis literatüründe sebebi hâs olup hükmü âmm olan durumlar bulunmaktadır. Sebep burada hadîsi etkilememektedir.
b) Esbâbü Vürûdi’l-Hadis, umumi hükümlerin tahsis, mutlak olan hükümlerin takyîd, mücmel hükümlerin tafsil edilebilmesi açısından önem arz etmektedir.
c) Her hadis-i şerif için bir Esbâb-ı Vürûd ya hadîsin kendi içerisinde veyahut herhangi bir tarikinde bulunmaktadır.
d) Hadîslerin anlaşılmasına veya anlaşılmamasına katkısı olmasa bile alimler “sebeb-i vürûd” ile ilgilenmişlerdir.
14. Günümüze ulaşmış en eski Ensab kitabı olan Hazfün min Nesebi Kureyş kitabının müellifi kimdir?
a) Müerric b. Amr es-Sedûsî
b) Hişam b. Muhammed el-Kelbî
c) Muhammed b. Sâib el-Kelbî
d) İbn Düreyd el-Ezdi
15. Aşağıdakilerden hangisi Siyer’in felsefesini anlama adına sorulacak en temel soru olan “Siyer Nedir?” sorusuna yanıt teşkil etmez?
a) Siyer, tarihte olup biten değil, bilakis tarihte olan ancak bitmeyen hadiseler manzumesidir.
b) Siyer, bilfiil Müslümanların yaşamında sürdürülmüş bir hayat tarzıdır. Varlığını Müslümanların yaşamından alan bir varoluş serüvenidir.
c) Siyer, sureti tarihsel bir süreç olan, sireti ise amaçları ve düzeni olan ve Hz. Peygamber’in (s.a.s) aleme miras bıraktığı bir hayat tarzıdır.
d) Siyer, sadece Müslümanları ilgilendiren bir hadiseler manzumesidir.
16. Aşağıdaki kaynaklardan hangisi İslam tarihinde ilk defa Hz. Ömer (r.a) döneminde, nesep bilgilerinin yer aldığı ve daha sonra yazılacak ensab ve tabakat kitaplarına kaynak teşkil edecek Dîvan’daki usule uygun olarak oluşturulan Ensab kitaplarından değildir?
a) Hilyetü’l-Evliya
b) Et-Tabakâtü’l-Kübrâ,
c) Kitâbü’l-İştikâk
d) Ensâbü’l-Eşrâf
17. İslam öncesi Siyer Coğrafyası hakkında aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
a) Yesrib’te Yahudiler yirmiye yakın farklı kabile halinde yaşarlardı.
b) Mekke’de Kureyş kabilesi Ez-Zevahir ve El-Bitah olmak üzere ikiye ayrılırdı.
c) Her yerin tanrısı farklı idi.Taiflilerin Lât, Yesriblilerin ise Menât putu vardı.
d) Şam, Amman, Mekke ve Yesrib Siyer Coğrafyası’nın en büyük şehirleriydi.
18. İslam öncesi Cahiliye döneminde insanlar neden Kâbe’yi çıplak tavaf ederlerdi?
a) Süregelen inançlar çerçevesinde herkesin çıplak tavaf etmesi mecburi kılındığı için
b) Günaha dalmış, sapkınlık içerisinde olan istisnasız herkesin kötülüklerden temizlenmesi için
c) Ahmes’ten olmayan Hil’e mensup insanlar elbiseleri ile tavaf yapamadıkları için
d) Cinlerin musallat olduğu kişilerin, o halinden kurtulmaları için
19. Aşağıdakilerden hangisi, Türkçe Siyer kaynaklarının özelliklerinden birisi değildir?
a) Kutadgu Bilig kitabı Resulullah’a (s.a.s) naat ile başlar.
b) Karaçelebizade Abdulaziz Efendi’nin Siyer-i Nebeviyyesi kitabı Arapçadan tercüme bir kitaptır.
c) Erzurumlu Mustafa Darir’in Siret’un-Nebi kitabı en eski Türkçe Siyer kaynak kitabıdır.
d) Türkçe Siyer kaynakları Miladi 15.yy itibariyle yazılmaya başlanmıştır.
20. İlk defa Türkçe telif edilen Siyer kaynağı aşağıdakilerden hangisidir?
a) Siret’un-Nebi- Mustafa Darir
b) Muhammediye-Yazıcıoğlu Muhammed
c) Siyer-i Nebi-Abdul Baki Arif Efendi
d) Siyer-i Veysi-Veysi
21. Peygamberlik makamı noktasındaki tahaddinin en önemli delili olan mucize hakkında aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
a) Mucize herhangi bir kişinin yapmaktan aciz kaldığı durumdur.
b) Mucizelerin bir kısmı o kavmi helak etmek üzere verilmiştir.
c) Mucize insan aklının tekamül etmediği çağlarda ortaya çıkan bir durumdur.
d) Mucize bazen münkiri inkardan kurtarmak, bazen de müminin imanını pekiştirmek için gönderilir.
22. Siyer kronolojisi ile ilgili olarak aşağıdaki ifadelerden hangisi doğru değildir?
a) Vâkıdî (ö.207/823) “el-Meğâzî” adlı eserinde yer verdiği kronolojik bilgilerin kaynağını belirtmez.
b) Ali b.Muhammed El-Medâinî’nin (ö.225/840) günümüze ulaşan “el-Meğâzî” adlı eserinde ay bazında tarihlendirme yapılmıştır.
c) İbn İshâk (ö.151/768) “es-Siretu’n-Nebeviyye” adlı eserinde yer verdiği kronolojik bilgileri ay bazında vermiştir.
d) İbn İshâk (ö.151/768) günümüze ulaşabilen ilk siyer kitabının sahibidir.
23. Son temsilcisi Cennade ibn Avf olan Beni Fukaym ailesinin uhdesinde yürütülen ve Tevbe Süresinin 9/37. ayetinde de zikredilen Kameri aylara bir ay eklenmesi şeklinde zuhur eden ve Siyer kronolojisi açısından problemlerinin en başında gelen durum aşağıdakilerden hangisidir?
a) Nesi’
b) Nâsih
c) Mensûh
d) Nüket
24. Kur’an-ı Kerim’de Resulullah’ın (s.a.s) şahsından ziyade risalet vazifesine vurgu yapıldığı için ism-i şerifleri sadece dört yerde zikredilmiştir. Aşağıdaki ayet-kerimelerden hangisi ism-i şeriflerinin zikredildiği ayet-i kerimelerden değildir?
a) Ahzab Süresi 33/40.Ayet
b) Nisa Süresi 4/142.Ayet
c) Muhammed Süresi 47/2.Ayet
d) Fetih Süresi 48/29.Ayet
25. Aşağıda belirtilen ifadelerden hangisi Kur’an-ı Kerim’de yer alan Siyer’e ait bilgiler için söylenemez?
a) Resulullah’ın (s.a.s) nübüvvet öncesi hayatı ile alakalı bilgiler oldukça azdır.
b) “Önce en yakın akrabalarını uyar!” ayeti Şuara suresi 26/214. ayet-i kerimesidir.
c) Bizans’ın Sasani’lere galip geleceğine ayrıca istikbalde Müslümanların kazanacağı Bedir savaşına dikkat çeken ayet-i kerime Rum süresi 30/24. ayet-i kerimedir.
d) Resulullah’ın (s.a.s.) Zeynep bint Cahş ile olan evliliği Ahzab Sûresi’nde anlatılmaktadır.
26. Siyer kaynağı olarak Hadis külliyatlarını değerlendirme noktasında aşağıdaki ifadelerden hangisi doğru değildir?
a) Sıhhat açısından daha kuvvetli rivayet olmadığı takdirde senedi zayıf hadise itibar edilmesi gerekir.
b) Hadis’de verilen tarihi malumat ile İslam tarihi kaynakları, verdikleri bilgiler çerçevesinde birbirini teyid etmesi gerekir.
c) Sünnet kavramının, farz ve vacip kavramlarından sonra geldiğini unutmayıp önem itibari ile üçüncü sırada bir meseleyi ihtiva ettiğini bilmek gerekir.
d) Hadislerde konu edilen mesele tüm yönleri ile ele alınarak bütüncül bir yaklaşım sergilenmelidir.
27. İlk dönem Siyer kaynakları ve Siyer yazılımı ile alakalı olarak aşağıdaki ifadelerden hangisi doğru değildir?
a) Siyer telifatlarında tek bir müelliften söz etmek doğru değildir. Bir çok müellif kitabında diğer müelliflerin görüşlerine yer vermiştir.
b) İlk Siyer kaynağı Kur’an-ı Kerim’dir.
c) Siyer telifatlarında hadis telifatlarından farklı olarak birleşik senetlerle hadiselerin aktarıldığını görmekteyiz.
d) Yaklaşık Hicri 150-200 yıllık sözlü anlatım rivayetlerinden sonra ilk kitabet kaynakları ortaya çıkmıştır.
28. Aşağıdakilerden hangisi İbni Sa’d‘ın Kitabü’t-Tabakati’l-Kebir adlı eserinin özelliklerinden değildir?
a) Hz. Ömer (r.a) döneminde uygulanan fey gelirlerindeki sıralamaya belirten Divan’a uyularak sınıflandırma yapılmıştır.
b) Eserde Sahabi Efendilerimiz (r.anhum) 5 tabakaya ayrılmıştır.
c) Alfabetik sıraya göre ve Endülüs alfabesi ile yazılmıştır.
d) Habeşistan’a hicret edenler ve Uhud gazvesine katılan Sahabi Efendilerimiz (r.anhum) üçüncü tabakada zikredilmişlerdir.
29. Aşağıdakilerden hangisi alfabetik sıraya göre yazılmış bir tabakat kitabı değildir?
a) El-İstiab fi Marifeti’l Ashab
b) Ensâb-ül-Eşraf
c) Üsdü’l-Ğabe fi Marifeti’s-Sahabe
d) El-İsabe fi Temyizi’s-Sahabe
30. Siret yazımında aşağıdakilerden hangilerine dikkat edilmelidir?
I. Kaynak bilinci kazanılmalıdır. Siret’in içerisindeki hadiselerin hiçbir zaman sıradan hadiseler gibi gerçekleşmediği unutulmamalıdır.
II. Geleneksel kabullerin her zaman net olarak doğruyu ifade etmediği unutulmamalıdır.
III. Menkul ile Makul arasındaki tercihte Kur’an-Sünnet,Siret bütünlüğü esas alınmalı, parçacı değil bütüncül yaklaşımlar sergilenmelidir.
IV. Metin merkezli okuma tercih edilmelidir.Makul olan menkul olana, Menkul olan da Makul olana feda edilmemelidir.
a) II,III,IV
b) Hepsi
c) I,II
d) Yalnız II
31. Aşağıdakilerden hangisi, Rehber-i Ekmel olan Hz.Muhammed Mustafa’ya (s.a.v) ait hususiyetlerden olan cevâmiü’l-kelim sıfatını tariflemektedir?
a) Az sözle çok şey ifade etmesi
b) Savaş meydanlarında cesaretle hareket etmesi
c) Allah’tan haşyetle sakınması
d) Çok cömert bir kişiliğe sahip olması
32. Aşağıdakilerden hangisi Resul-ü Ekrem Zişan Hazretlerine (s.a.v) ait hususiyetlerden yani Hasais’ten değildir?
a) Borçlu olan Müslümanların borçlarını üstlenmek
b) Zekat malı yememek
c) Savm-ı Visal olarak tarif edilen usulle oruç tutmak
d) Malını miras olarak yakınlarına da bırakabilmek
33. “Arap şiirini bilmeden Kur’an’ın icazını anlamak mümkün değildir.” diyen Arap dili ve edebiyatı alanında büyük bir şöhrete sahip, nahiv (sözdizimi) alanındaki üstün yeteneklerinden dolayı “İmamü’n-nühat” olarak şöhret bulan,İran asıllı olmasına rağmen hiç Farsça eser yazmayan ve Arap dilini Arap mantığı ile ele almada muvaffak olan, araştırmacılar tarafından büyük dil alimi ve belagat şeyhi olarak kabul gören Delailü’l-İ’caz adlı eserin müellifi aşağıdakilerden hangisidir?
a) Seyyid Şerif
b) Abdulkahir el- Cürcani
c) Ali Şir Nevâi
d) Ferezdak
34. Aşağıdakilerden hangisi İslam öncesi ve İslam sonrası dönemde edebi ve şiirsel metinlere yönelik bakış açısını ifade etmez?
a) Ömer b. el-Hattab’ın (r.a) ifadesi ile İslam öncesi dönemde şiir, kendisinden başka ilimleri olmayan bir kavmin ilmiydi.
b) “Beyanda sihir, şiirde hikmet vardır” buyurarak Hz. Peygamber (s.a.s) şiirde şekilden çok içeriğe dikkat etmiştir.
c) Edebi ve şiirsel metinler İslam sonrası dönemde sahih kaynaklar arasında kabul görmemiştir.
d) Şiir, Hz. Peygamber (s.a.s) tarafından müşriklerin hamlesini boşa çıkarmak, Müslümanların morallerini yüksek tutmak için psikolojik savaş aracı olarak görülmüş ve kullanılmıştır.
35. Aşağıdaki ifadelerden hangisi, Kur’an-ı Kerim’de Sahabe-i Kiram Efendilerimiz (r.anhum) için bahsedilen durumları kapsamaz?
a) Allah (c.c) onlardan razı; Onlar da Allah’tan (c.c) razı olmuşlardır.
b) Kendileri ihtiyaç sahibi de olsa isâr ruhuyla hareket etmişlerdir.
c) Rüku ve secdelerinde elde ettikleri zirvedeki kulluk noktasındaki derinlikleri, hâl dillerine yansımıştır.
d) Fatır Süresinin son ayet-i kerimesi Sahabe-i Kiram Efendilerimiz’in (r.anhum) Tevrat ve İncil’deki faziletlerini anlatmaktadır.
36. Risaleler halindeki Siyer kaynakları arasında, özellikle Medine dönemi haberleri, Ensâr’ın bakış açısı ile takdim etme noktasında inkar edilemez katkılar sunan Siyer alimimiz kimdir?
a) Muhammed b. Müslim b. Şihâb ez-Zührî
b) Urve b. ez-Zübeyr
c) Âsım b. Ömer b. Katâde
d) Musâ b. Ukbe
37. Ülkemizde Cumhuriyet’in başlangıcından bu yana ortaya konulan Siyer çalışmaları hakkında aşağıdaki ifadelerden hangisi doğru değildir?
a) Bu dönemde yayınlanan kitapların %68’i (506) Hz. Peygamber’in(s.a.s) hayatını anlatan biyografi çalışmalarıdır.
b) Bu dönemde yayınlanan kitapların %22’si (166) birden fazla baskı yapmıştır.
c) Bu dönemde yayınlanan kitapların %20’si (149) başka dillerden -özellikle Arapça, Farsça ve İngilizceden- çeviridir.
d) Belli bir metod çerçevesinde yazılmayan, referans alınan kaynaklarının dilinin az bilinmesi sebebi ile kısmi bazı sorunlar yaşanmıştır.
38. “Ne devlettir ki dildârim Sen oldun;
Enîs ü mûnis ü yârim Sen oldun…
Dil-i pür derdimin dermâni Sensin
Sifây-i cân-i bîmârim Sen oldun…”
diyerek Efendimiz’e (s.a.s) muhabbetlerini dile getiren zat kimdir?
a) Necip Fazıl Kısakürek
b) Yusuf Has Hacib
c) Erzurumlu İbrahim Hakkı
d) Baki
39. Vürûd sebebi, En’âm sûresinin 82. ayetinin nüzulu olan ve ayet-i kerime de geçen zulüm kelimesine açıklık getiren hadis-i şerif’te zulüm kavramı için aşağıdaki kavramlardan hangisi kullanılmıştır?
a) Haksızlık
b) Şirk
c) Adaletsizlik
d) İki yüzlülük
40. Aşağıdakilerden hangisi Siyer’i anlama ve anlatma konusunda dikkat edilmesi gereken dengeli dilin özelliklerinden değildir?
a) Derinlikli
b) Duyarsız
c) Düzenli
d) Dersli
YAZILI SORU
Ahzab Sûresi’nin 21. ayetinde yer alan “Üsve-i Hasene” ifadesi ekseninde, Hz. Peygamber’in (sas) bir Müslüman için en kamil rehber ve örnek olarak belirlenmesine rağmen, neden ferdi planda istenilen düzeyde bu rehberliği ve örnekliği hayatlarımıza taşıyamıyoruz?
