Vakfımızın sohbet halkaları çalışması olan Suffa Meclisleri programı 5. yılına girdi. 2012 yılında başlayan bu çalışmamız, ilk yıl Hadis, ikinci yıl Siyer, üçüncü yıl İlmihal, dördüncü yıl Kur’an derslerinin ardından 5. yıl olan bu sene, Akaid dersleri ile yolculuğuna devam edecek.
Bu vesile ile dönemin ilk muallimler toplantısı Pazar günü, vakfımızda icra edildi. Anadolu’nun muhtelif yerlerinden ve İstanbul’daki muallim ve muallime kardeşlerimizin katıldığı toplantımız, güzel bir heyecan ile döneme başladı.
Abdüssamet Altıntaş hocamızın Kur’an-ı Kerim tilaveti ile başlayan programımız, Muhammed Emin Yıldırım Hocamızın yaptığı ders ile devam etti. Hocamız, bu ilk toplantıda bize hem Akaid İlmi’nin önemini, hem okunmak üzere verilen Prof. Dr. A. Saim Kılavuz’un Ana Hatlarıyla İslam Akaidi ve Kelam’â Giriş kitabı ile Merhum Said Havva hocamızın Allah’a İnanmak kitabının değerlendirmesini yaptı. Ayrıca Hocamız, bu seneki Akaid müfredatı hakkında bilgiler verdi ve muallim kardeşlerimize çok önemli nasihatlerde bulundu.
Bu dönemki çalışmaların hayırlara vesile olmasını Rabbimizden niyaz ediyor, tüm muallim ve muallime kardeşlerimize güç ve kuvvet diliyor, bütün talip ve talibe kardeşlerimize de muvaffakiyetler diliyoruz.
Dersten Mühim Cümleler
AKAİD İLMİNİN DEĞER ve ÖNEMİ
Bu derslerde genel olarak üç kavram önümüze çıkar: Akaid, Akide ve İtikat
Akaid, “düğümlemek” mânasındaki akd kökünden türemiş bulunan akîde kelimesinin çoğuludur.
Aynı kökten türetilen ve “iman” ile eş anlamlı olarak kullanılan i‘tikad ise “düğüm atmışçasına bağlanmak, bir şeye gönülden inanmak, gönülden benimsemek” demektir.
Bu durumda akîde “gönülden bağlanılan şey” anlamına gelir; bir terim olarak da “inanılması zaruri olan ilke” (iman esası, mü’menün bih) diye tarif edilebilir.
Buna göre akaid, “İslâm dininin temel kaideleri, inanılması zaruri hükümleri” mânasına gelir. Bu temel kaidelerden bahseden ilme de akaid ilmi denilmiştir.
Akaid İlmi deyince neler anlamalıyız?
1. Akaid ilmi, iman esaslarını öğrenmenin ve iman hakikatlerini kavramanın en önemli zeminidir.
2. Akaid İlmi, kulluk yolunun ilk azığı ve öğrenilmesi her Müslüman üzerine farz olan en önemli mükellefiyettir.
“İlim talebi kadın-erkek her Müslüman’a farzdır” hadisinin anlamı…
3. Akaid İlmi, ihsan şuurunun ve ihlas bilincinin arttırılmasının en önemli sebebidir.
4. Akaid İlmi, sonradan oluşmuş bir ilim değil, Hz. Peygamber’in (sas) Sahâbe’ye, Sahâbe’nin sonradan gelenlere bellettiği en önemli mirastır.
İmam Ebû Hanife’nin (rh) diyor ki: “Sahabe döneminde inanç esaslarına saldırı yoktu. İman ve Küfür çok netti, ama sonra inanç esaslarına saldırı olunca kelam ilmi ve bu ilmin münazaraları ortaya çıktı.”
5. Akaid İlmi, tevhid binasını sağlamlaştıran, her türlü şirke karşı inancın etrafında bir sur ve kale oluşturan en önemli kalkandır.
6. Akaid ilmi, taklîdî imanı tahkîkî iman çeviren, imanın lezzet ve tadına mümini vardıran ve kâmil imana doğru sahibini taşıyan en önemli azıktır.
7. Akaid ilmi, doğru işi doğru zamanda yaptıran, belirlenmiş ilkeler ve esaslar üzerine diğer mükellefiyetlerin inşa edilmesini sağlayan en önemli sermayedir.
8. Akaid ilmi, hakkı batıldan, doğruyu yanlıştan, hakikati yalandan ve sünneti bidatten ayıran en önemli mihenk taşıdır.
9. Akaid ilmi, ‘saffet olmadan tevhid, tevhid olmadan vahdet, vahdet olmadan ümmet olmaz’ hakikatine bizleri ulaştıracak en önemli müktesebattır.
10. Akaid ilmi, insanı cennete ulaştıracak, Allah’ın rahmetini kazanmanın vesilesi olacak ve cehennem azabından kurtaracak en önemli nimettir.
“Kalbinde zerre kadar iman bulunan kimse sonunda cennete girecektir.” (Buhari, Tevhid, 19, 37; Müslim, İman, 322, 334)
“Her kim La ilahe illallah derse Cennet ´e girecektir.” (Müslim, Kitabü’l- iman, 53)
Kitapların Değerlendirmesi
İki kitap birbirini tamamlayacak nitelikteydi.
Özellikle Saim Kılavuz’un kitabında verilen teknik bilgiler, Merhum Said Havva’nın kitabında biraz daha güncel bir dille sunuldu.
Saim Kılavuz Hoca’nın kitabından şu 5 temel bilgiyi almış olmanız gerekir:
1. Akaid ve Kelam alanlarında en temel kavramların anlamlarını
İman, İcmali İman, Tafsili İman, Taklidi İman, Tahkiki İman, Küfür, Şirk, İrtidat, Nifak, Hüsn, Kubh, Kelam, Felsefe ve daha nice kavramlar…
2. İman esasları ve bu esasların ilk günden bu tarafa nasıl anlaşıldıklarını
Kur’an ve Hadislerde ispat-vacip, fıtrat, hudûs, imkân, ibdâ, kabul-i amme, ihtira, hareket, kemal ve daha nice alaların delileri…
Özellikle asrımızda Allah’ın varlığına dair ileri sürülen delillerden bazıları (s. 95)
Allah’a iman ve Esmaü’l-Hüsna, Allah’ın sıfatları, Kader’e İman, Nübüvvet Bahisleri (Peygamberlere İman), Kitaplara İman, Ahirete İman…
3. Kelam ilminin tanımı, konusu, gayesi ve ortaya çıkışının nasıl bir ihtiyaca yaslandığı
4. Akaid ve Kelam ilimlerinin âlimleri ve bu âlimlerin ortaya koydukları eserleri
Özet bir literatür bilgisi kitapta verildi.
İmam Ebû Hanife’den İmam Tahavi’ye, İbn Kudame’den İbn Teymiye’ye, Beyhaki’den Seyyid Sabık’a, Gazzali’den, Fahruddin Razi’ye, Nesefi’den İbnü’l-Hümam’a onlarca alim ve eserleri hakkında bilgiler verildi.
5. Ehli Sünnet Mezhepler ile Ehli Bid’at fırkalar hakkında asgari bilgilerin verilmesi
Maturidiyye, Eşariyye, Selefiyye …
Ehl-i Bidat olarak da Mutezile, Hariciyye, Mürcie, Müşebbehiye, Mücessime, Cebriye…
